Rijkspolitie geschiedenis in hoofdlijnen 1945-1994

HISTORIE KORPS RIJKSPOLITIE
RIJKSPOLITIE ALGEMEEN

KORPS RIJKSPOLITIE 1945 - 1994
De Rijkspolitie geschiedenis in hoofdlijnen

1945.

Bij Koninklijk Besluit (KB) van 8 november 1945 (inwerkingtreding op 11 november) wordt het Corps Rijkspolitie opgericht en krijgt tot taak de handhaving van de rechtsorde in gemeenten waar geen gemeentepolitie is. Het KB verscheen nog voordat het Noodparlement bijeenkwam.
Staatsbegroting 1945, hoofdstuk IV van Justitie vermeldt een personeelsuitgave voor de politie van 63.998 gulden totaal. In 1966 bedroegen de uitgaven ruim 142 miljoen; in 1991 werd het miljard met ruim l00 miljoen gulden overschreden.
Eerste Algemeen Inspecteur wordt op 1 december 1945 A.W. de Koningh, voormalig inspecteur der Koninklijke Marechaussee.
Van 1945 tot 1947 was de indeling van het korps als volgt: het landelijk korps was verdeeld in vijf gewesten gerelateerd aan de vijf rechtsgebieden van de gerechtshoven. De gewesten waren verdeeld in 23 districten; de districten in afdelingen en de afdelingen in groepen en posten. Per district is er een specialisatie in de vorm van een Verkeersgroep. Zie organisatie Corps Rijkspolitie 1947.

1946.

Het bureau van de Algemene Inspectie wordt opgericht. De personeelsbezetting is beperkt en wordt gevormd door medewerkers van het Directoraat Generaal van Politie.
De Minister van Justitie besluit dat bij ieder district twee rechercheurs worden ingedeeld - één adjudant en één opperwachtmeester.
De Dienst Levende Have wordt opgericht.

1947.

In opdracht van de Minister van Justitie wordt de Dienst Postale Recherche opgericht die samen met PTT ambtenaren wordt belast met het tegen gaan van diefstal van poststukken. In 1946 werden ruim 36.000 diefstallen geregistreerd.
Bij de behandeling van de begroting van Justitie in de Tweede Kamer constateert het Kamerlid BJ. Stokvis 'een onrustbarende stijging van de uitgaven van de politie.' Inderdaad zijn de uitgaven ter vergelijking met 1945 een verzevenvoudiging.
Ook wordt de Minister van Justitie gevraagd of het niet zinvol is de functie van groepscommandant te koppelen aan de rang van adjudant der Rijkspolitie. De minister was niet afwijzend. Toch zou het nog tot 1953 duren voordat deze koppeling van functie en rang wordt ingevoerd.
De Politie te Water krijgt als eerste politie-instantie de beschikking over mobilofoon Bij Koninklijk Besluit.

1948.

De afdelingen worden opgeheven.
De fototechnische dienst wordt ingesteld; de voorloper van de Technische Recherche. Per gewest wordt 1 man aangesteld (gewest fotodeskundige).
Kaderopleiding op De Varenkamp te Bilthoven van start.
Elten wordt Nederlands grondgebied.
Korps Reserve Rijkspolitie wordt opgericht

1949.

Op 29 juni wordt de Beschikking Rijksspeurhonden van kracht. In de beschikking werden regelen gesteld over de rijksspeurhondenschool, geleiders en eisen waaraan de hond moet voldoen.
Op 6 juli wordt kolonel dr. Weekenstroo door de Algemeen-Inspecteur benoemd tot lid van de Commissie Speurhonden.
Op 30 juli wordt in Den Haag de oprichtingsvergadering gehouden van de Rijkspolitie Kapel.

1950.

1951.

Algemeen-Inspecteur De Koningh wordt opgevolgd door A.F.J. Penders.
De eerste vrouwelijk officier jeugdzaken wordt aangesteld: juffrouw L.J.M. Kleijn.
De PVD neemt nieuw zendergebouw op De Varenkamp in gebruik.
Op 5 november komen de eerste aspiranten van de opleidingsschool Nistelrode in de praktijk.

1952.

De tweede vrouwelijke officier jeugdzaken wordt benoemd: mejuffrouw H.M.J. Majoie.

1953.

Zuidwest Nederland wordt getroffen door een watersnoodramp. Honderden rijkspolitiemensen zijn wekenlang gedetacheerd in het rampgebied.
Het aantal personeelsleden bedraagt inmiddels 6.100 man; het Korps Reservisten wordt gevormd door 4.000 manschappen. De aanvulling van tachtig man in de opleiding te Nistelrode wordt in de toelichting bij de begroting te gering genoemd.
De RPtW krijgt een nieuwe organisatievorm. Onder meer worden de districten noord en zuid samengevoegd. De werkzaamheden van de RPtW worden beperkt tot het toezicht op nautisch technisch gebied op de grote vaarwegen en in watersportgebieden. Het politietoezicht op de overige wateren wordt opgedragen aan het personeel van de vijf gewesten. Een organisatiebeschikking voor het Korps is overigens nog niet vastgesteld, zo blijkt uit een verslag van de Tweede Kamer

1954.

De capaciteit van de Opleidingsschool in Nistelrode is onvoldoende terwijl juist wordt overwogen de Kaderopleidingsschool en de Opleidingsschool der Rijkspolitie in één gebouwencomplex te concentreren; een en ander uit bezuinigingsoogpunt.
Dank zij een intensieve wervingsactie door kapitein FJ.G.M. Offermans is de sterkte van de Reserve Rijkspolitie gestegen tot 5.010 man.
Koningin Juliana maakt in de Troonrede bekend, dat de regering werkt aan een nieuwe Politiewet
Op 1 oktober 1954 is de Rijkspolitie te Water (voorheen Dienst der Politie te Water) opgericht als onderdeel van het Korps Rijkspolitie. Op 31 december 1969 heeft er een reorganisatie plaats gevonden met een gewijzigde indeling.

1955.

In opdracht van de Minister van Justitie wordt het 'Vaste Detachement Veldpolitie' ingesteld met de opdracht het verder uitmoorden van wild te voorkomen.QQQ

1958.

Algemeen-Inspecteur Penders wordt opgevolgd door J. Gerritsen.
De nieuwe Politiewet treed in werking
Het Corps Rijkspolitie gaat Korps Rijkspolitie heten
De vijf Rijkspolitie-Gewesten worden Territoriale inspecties.
Reorganisatie Verkeersgroepen 1958
De totale organieke sterkte van het Korps Rijkspolitie bedraagt 82 officieren en 6418 man beneden de rang van officier.

1959.

Op 30 november worden er rayons ingesteld binnen de landgroepen. Daarvoor waren de districten verdeeld in afdelingen.
Op 1 september verschijnt het eerste Korpsblad Rijkspolitie. Het eerste exemplaar wordt uitgereikt aafi de Algemeen-Inspecteur.
Ingrijpende reorganisatie bij de verkeersgroepen. Onder meer werd het aantal personeelsleden uitgebreid tot 500 manschappen.
De eerste Mobiele Eenheden worden geformeerd.
Aanvang met oprichting van de Sectie Bijzondere Verkeerstaken (SBV) de latere Algemene Verkeersdienst Rijkspolitie (AVD).

1960.

Dijkdoorbraak, in zijkanaal H van het Noordzeekanaal waardoor de gehele polder Tuindorp Oostzaan blank komt te staan. Met name de Rijkspolitie te Water verricht in samenwerking met de Gemeentepolitie Amsterdam veel reddingswerkzaamheden.

1961.

ME treedt op tegen protesterende boeren onder leiding van (boer) H. Koekoek die de hoofdverkeersweg Apeldoorn-Zwolle nabij het dorp Vaassen blokkeren.

1962.

Treinramp in Harmelen met 93 slachtoffers. Personeel van de land- en verkeersgroepen worden ingezet voor assistentie.
Instelling van de Sectie Bijzondere Verkeerstaken als nieuw executief onderdeel van het Korps. De sectie wordt onderverdeeld in de Surveillancegroep Autosnelwegen (SAS) en de Groep voor Bijzondere Diensten (GBD).
In de zomer wordt de succesvolle Actie Zwarte Zes gehouden met als doel het tegen gaan van de meest voorkomende overtredingen op de auto(snel)wegen.
Minimumleeftijd voor aspiranten wordt verlaagd tot 17 jaar .
De Minister van Justitie opent op 27 november de rijdende tentoonstelling Raad en Daad. De expositie zou zeven jaar lang stand houden. De tentoonstelling werd op 16 apil1970 beëindigd.

1963.

Elfstedentocht Friesland. De eerste grote krachtsinspanning van de Groep voor Bijzondere Diensten om onder meer het hele parkoers te voorzien van mobilofoonposten met een centrale post in Leeuwarden.
Op het met tientallen centimeters dichtgevroren IJsselmeer worden twee autoroutes uitgezet. Ook hier komt de Groep voor Bijzondere Diensten in actie, evenzo personeelsleden van diverse land- en verkeersgroepen.
De ontslagleeftijd wordt vastgesteld op 60 jaar.
De ME komt opnieuw in actie bij de ontruiming van in beslag genomen boerderijen in Hollandscheveld in verband met weigering betaling contributie Landbouwschap.
Oprichting Rechercheschool te Wolfheze; sinds 1973 in Zutphen.

1964.

De Algemeen Inspecteur stelt de werkgroep 'Maatregelen Identificatie bij Rampen' in.
De RPtW ontvangt uit handen van prinses Beatrix de H.W de Vos-prijs voor de voorbeeldige wijze waarop het korps in al haar geledingen telkenjare - sinds1953 - bij elke reünie van de Ronde- en Platbodems bijdraagt tot het welslagen van deze bijeenkomsten.

1965.

De dienstvoorschriften worden vastgesteld
Uitreiking van het Zilveren Stuurwiel door prins Bernhard aan de Surveillancegroep Autosnelweg (SAS) voor haar uitzonderlijk werk voor de verkeers-veiligheid op de auto(snel)wegen.
Bureau Werving begint haar werkzaamheden.

1966.

Prinses Beatrix en prins Claus trouwen in Amsterdam waardoor er in de stad veel onrust ontstaat. Regelmatig moeten de ME-pelotons in actie komen. In totaal komen er 1859 RP-ers in actie. Voor het personeel van de landgroepen begint een langdurige detachering te Amsterdam.
W. de Gast volgt Algemeen Inspecteur Gerritsen op.

1967.

Eerste Politiepost langs de Nederlandse autosnelwegen te Linschoten (Rijksweg 12) in gebruik.
De eerste praatpaal wordt in gebruik genomen; eveneens op Rijksweg 12 nabij Linschoten.
De Sectie Bijzondere Verkeerstaken verhuist van de oude Alexanderkazerne in Den Haag naar Driebergen.
Het Rijksinstituut Opleiding Hogere Politie Ambtenaren (GIOHPA) te Hilversum wordt de Nederlandse Politie Academie en vestigt zich in Apeldoorn.

1968.

Een felle brand in het gebouw van de Algemene Inspectie in Den Haag verwoest grotendeels het personeelsarchief. Als gevolg van brand verhuist de AI naar de Zuid-Hollandlaan 6.
De vijf gewesten (Territoriale Inspecties) worden opgeheven.

1969.

De naam van de Sectie Bijzondere Verkeerstaken (SBV) wordt op 14 oktober gewijzigd in Algemene Verkeersdienst (AVD).
Grote reorganisatie van het Korps Rijkspolitie. Het aantal districten (23) wordt teruggebracht tot 17.

1970.

In QQQ

1971.

Alex-7l. Een door de AVD georganiseerde internationaal verkeerscongres en een internationale politietentoonstelling in Driebergen.
De eerste vrouwelijk politie-ambtenaren komen na een spoedcursus van vier weken in dienst bij de afdeling jeugdzaken.
In mei wordt het nieuwe gebouw van de AI in Voorburg officieel geopend.
In december worden de eerste fulltime voorlichtingsambtenaren (17) benoemd met als voornaamste taak de werving van personeel.

1972.

De eerste negen vrouwelijke aspiranten worden 'bij wijze van proef op de Opleidingsschool toegelaten.
De Algemeen-Inspecteur installeert de Rampenstaf met het doel een studie te verrichten om de politiële aanpak van een ramp te optimaliseren.
Op initiatief van de burgemeester van Oost Stellingwerf wordt door een groot aantal gemeentebestuurders (424 burgemeesters) actie ondernomen tegen de onderbezetting van de diverse groepen Rijkspolitie.
Verkeersongeval in Prinsenbeek. Naast het personeel van de verkeers- en landgroepen is bij dit ongeval ook De Rampenstaf - de voorloper van het Rampenidentificatie Team - betrokken voor de identificatie van de zestien slacht-offers.

1973.

Algemeen-Inspecteur, generaal De Gast, verlaat het Korps. Hij wordt opgevolgd door generaal W.M. Rehorst.

1974.

Op 1 januari wordt voor het Korps Rijkspolitie opnieuw de sterkte en de rang-indeling vastgesteld.
Eveneens wordt op die datum de nieuwe organisatie, sterkte en rangindeling van de COME ingevoerd.
Opleidingsschool Harlingen wordt in gebruik genomen. De totale opleidingscapaciteit wordt daardoor tot 1000 aspiranten per jaar uitgebreid.
Commandanten van de scholen worden directeuren.
Het aantal onbezoldigde ambtenaren bedroeg 1 januari 3.710.
Het korps had in 1974 3.052 motorvoertuigen ter beschikking.
De Dienst Luchtvaart (DLV) verhuisde van Schiphol-Oost naar Schiphol-centrum. Tevens kreeg de DLV een eigen meldkamer. In totaal beschikte de DLV over drie eenmotorige vleugelvliegtuigen en één tweemotorig vliegtuig. Proef eerste helikopter
Vijftig landgroepen worden voorzien van een portofoonnet.
Het centraal ingevoerde systeem 'Methodisch Toezicht' wordt overgelaten aan de districtscommandanten.
Het aantal ter kennis van de Rijkspolitie gekomen misdrijven bedraagt 76.660. Het ophelderingspercentage 35.19%.
Gijzeling in de Franse Ambassade in Den Haag.
Er wordt 8 gram heroïne in beslag genomen.
Het Bureau Werving verhuist van Den Haag naar het meer centraal gelegen Utrecht.

1975.

Treinkaping Wijster 1975

1976.

In QQQ

1977.

Treinkaping De Punt bezetting school Bovensmilde 1977

1978.

1979.

In QQQ

1980.

1981.

Piersonrellen Nijmegen februari 1981

1982.

In QQQ

1983.

In QQQ

1984.

In QQQ

1985.

In QQQ

1986.

De COME (Centrale Opleidingen Mobile Eenheid) verhuisd van Neerijnen naar Horn

1987.

In QQQ

1988.

In QQQ

1989.

In QQQ

1990.

Opheffing van de PTD en overgang naar opvolger AWP (Adviescentrum Wagenparkbeheer). Verhuizing van Delft naar Bilthoven.

1991.

In QQQ

1992.

In QQQ

1993.

In QQQ

1994.

Op 1 april 1994 vond er een grote nationale politiereorganisatie plaats. Zowel het Korps Rijkspolitie als de diverse gemeentepolitie korpsen werden opgeheven om samen op te gaan in 25 regio korpsen.

Naar > Menu Algemene Inspectie
Reageren op dit artikel:

Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Categorie: LD01Menu Artikelen RP Algemeen
Laatst bijgewerkt op 20 januari 2024
10578 keer bekeken
Lorem ipsum dolor sit amet.

Zoeken op deze site

Nieuwste artikelen