HISTORIE
KORPS RIJKSPOLITIE
PARKETGROEPEN ALGEMEEN
Een onderdeel van de Rijkspolitie was de Parketpolitie. De Parketpolitie in Nederland gaat terug tot 1813 toen, op last van de commissaris-generaal van politie in de bevrijde Nederlanden , de gerechtsdienaren waren aangesteld. Deze gerechtsdienaren konden niet als politie worden aangemerkt. Zij hadden namelijk geen opsporingsbevoegdheid, droegen geen uniform en waren in hoofdzaak belast met het betekenen van dagvaardingen, het transport van gevangenen en het handhaven van de goede orde tijdens de zittingen van de rechtbank. Later droegen de parketwachters wel uniformen en dienstwapens en kregen ze wel opsporingsbevoegdheden maar waren geen politie ambtenaren. De leiding lag bij een commandant in de rang van adjudant van de Rijkspolitie die op zijn beurt weer ondergeschikt was aan een districtscommandant en uit eindelijk aan de inspecteur-generaal van de Rijkspolitie. De tweeslachtige positie van de parketwachters is ontstaan in 1858 toen de gerechtsdienaars samen met de bezoldigd opzieners der jacht en visserij en de onbezoldigd rijksveldwachters werden verenigd in de Rijksveldwacht. Dat was de voorloper van de latere Rijkspolitie. De parketdienst bleef daarvan een onderdeel totdat de Duitse bezetters de Rijksveldwacht in 1943 liet opgaan in de Marechaussee en de parketdienst veranderde in de parketwacht.
De parketwacht bleef na de oorlog bestaan als aparte organisatie. Na de tweede wereld oorlog besluit de Nederlands regering, in november 1945 een nieuwe politie organisatie op te richten. Hierin word een onderscheid gemaakt tussen gemeente politie (voor aangewezen gemeenten) en een korps Rijkspolitie voor de rest van Nederland.
Bron: Politiealmanak 1947, |
Bron: Politiealmanak 1948 |
In de politiewet van 1958 werd bepaald dat met het overbrengen van de gevangenen en aangehoudenen, het betekenen van gerechtelijke stukken en beveiligen aan de gerechten als regel ambtenaren van het korps Rijkspolitie zijn belast. De parketwacht ging daarom deel uitmaken van de Rijkspolitie maar behield de burgerstatus. Alleen de groepscommandanten en het overige kader , zoals de wachtcommandanten, werden gerekruteerd uit de Rijkspolitie en bleven politieambtenaren. De parketwachters waren onbezoldigd ambtenaren van de Rijkspolitie (en werden bezoldigd als burger rijksambtenaren) tot dat deze bijzondere status werd afgeschaft.
In 1975 is de naam Parketgroep gewijzigd in Groep Parketpolitie.
Tot 1975 droegen de parketwachters een uniform waarvan vooral de paarse kleur in het oog sprong. Bij beschikking van 1972 werden zij ook uitgerust met dienstwapens. Het paars verdween op dringend verzoek van de parketwachters die zich vooral in hun executieve taken belemmerd voelden door de steevast vanuit het publiek gemaakte associatie met het leger des heils. De parketpolitie kreeg toen hetzelfde uniform als de Rijkspolitie met dien verstande dat het korpsonderscheidingsteken geen ontploffende granaat is maar een zwaard gekruist met een ganzenveer omkranst door een lauwertak.
Na een opleiding van enkele maanden aan een Rijks politieschool was men parketwachter. Na vijf jaar actieve dienst kom men parketwachter A worden. Vanaf 1978 kon men door tussen komst van de politiebonden als parketwachter A ook nog opklimmen tot sectiehoofd.
Er waren enkele secties met een specifieke taakstelling. Zoals transport, executie en beveiligingen. Vanaf 1980 werden de secties omgevormd naar units en elke unit draaide in roulatie alle taken binnen de parketpolitie. De sectiehoofden werden toen ook ingezet als wachtcommandant.
Er waren Parketgroepn gevestigd in de 19 steden met een arrondissementsrechtbank:
PARKETGROEP: | DISTRICT: |
Alkmaar | Alkmaar |
Almelo | Almelo / overijssel |
Amsterdam | Amsterdam |
Arnhem | Doetinchem /Nijmegen |
Assen | Assen / Drenthe |
Breda | Breda |
Dordrecht | Dordrecht |
Groningen | Groningen |
Haarlem | Amsterdam |
Leeuwarden | Leeuwarden / Friesland |
Maastricht | Maastricht / limburg |
Middelburg | Middelburg / Zeeland |
Roermond | Roermond / Limburg |
Rotterdam | Dordrecht |
s-Gravenhage | s-Gravenhage |
s-Hertogenbosch | s-Hertogenbosch |
Utrecht | Utrecht |
Zutphen | Apeldoorn |
Zwolle | Zwolle / Overijssel |
De taken van deze groepen was;
1. Beveiliging (orde- en bewakingsdiensten) bij gerechtelijke activiteiten;
2. Transporten van personen die rechtens van hun vrijheid zijn beroofd;
3. executie van gerechtelijke vonnissen;
4. betekening van gerechtelijke stukken. Deze taken werden verricht voor het Openbaar Ministerie, de Rechterlijke Macht en de Politie. Halverwege de jaren zestig zette de verburgerlijking in.
1. Beveiliging
Ook waren ze belast met het beveiligen van alle zittingen binnen de rechtbanken en gerechtshoven. Zo begeleiden zij diverse verdachten naar:
- Voorgeleiding bij rechter commissaris
- Voorgeleiding Officier van Justitie
- Voorgeleiding kinderrechter
- Verdachte begeleiden naar enkel en meervoudige kamers
- Tijdens zitting politierechter verdachte in opsporingsregister controleren
- Bewaking publieke tribune
- Beveiliging hoog risico zittingen
Wat ik nog weet van grote beveiligde zittingen uit mijn tijd bij het Parket zijn;
Charel Z. (Zwolsman) De man werd verdacht van import grote partijen Hasj. Voornamelijk via het race team van zijn zoon verspreid door heel Europa. Zover ik nog weet was hij z’n beetje de eerste waarbij de plukze wet van kracht werd. Zo verloor Charel Z. een jacht in Monaco, enkele duren auto’s en een woonboerderij in Brabant.
En de I.R.T zittingen aan het hof met de kroon getuigen met integraal helmen op.
Of de zittingen die bekent werden door de naam “het beest van de Jura”. De Zwitserse man die samen met zijn vriendin Petra op jacht ging naar jonge kinderen. Zo reed de man met een geprepareerde auto over de Veluwe op zoek naar kinderen. In de tussen tijd was vriendin Petra aan het shoppen naar allerlei martel voorwerpen voor het pand aan de droog dok. Gelukkige is alles bij vergevorderde voorbereidingshandelingen gebleven.
En de zaak Quin. De Ierse gewelddadige overvaller die oa een supermarkt in Amsterdam noord heeft overvallen en daarbij ook heeft geschoten. De man was zo gevaarlijk dat zelfs de leden van het arrestatieteam die naast hem zaten geen vuurwapen mochten dragen. De man werd veroordeeld en kreeg ivm vluchtgevaar en gijzeling gevaar tevens de “carrousel” als maatregel opgelegd. Dat betekende zwaar regiem en onregelmatige verplaatsing van inrichting naar inrichting door heel Nederland.
2. Transporten
Zo vervoerden zij regionaal en landelijk verdachte en afgestrafte personen tussen politiebureaus, huize van bewaring/penitentiaire inrichtingen en rechtbanken door heel Nederland. Ook reden zij zwaardere criminelen in bom vrije auto’s. Later werd dit overgenomen door arrestatie teams omdat de criminaliteit verharde. En als laatste transporten richt ambassades en consulaten in Nederland en België.
Ook transporteerden men de personen die moesten worden uitgezet uit Nederland. Dat ging via de volgende grenzen;
*Bergh autoweg richting Duitsland (overgave via Duitse politie)
*Roosendaal richting België (Trein)
*Hoek van Holland richting Engeland (boot)
*Schiphol voor de rest van de wereld. Overgave via het reisbureau van de marechaussee (vliegtuig).
3. Executietaken
De parketpolitie betekende alle gerechtelijke stukken aan de mensen. Zoals oproeping zittingen, OH en NOH vonnissen en tenslotte innen van openstaande geldboetes of bij niet betalen aanhouding van de personen. En wanneer er niemand al meerder keren niet was verschenen dat kreeg de parketpolitie een bevel medebrenging.
Bij deze executie taken had de parketpolitie als enigste politie in Nederland een algemene last tot binnen treden. Zodra er een vermoedde was dat de verdachte in een afgesloten ruimte aanwezig was en niet wilde open doen dan mocht de deur geforceerd worden met deze last.
4. Betekenen van gerechtelijke stukken
Ook het betekenen van stukken in een gevangeniscel of het ophalen van een weigerachtige persoon uit een gevangeniscel was de algemene last tot binnen treden een geweldig stukje papier. En door andere politie onderdelen jaloersmakend papiertje.
De voortgang van de Parketpolitie na opheffing van het Korps Rijkspolitie op 1 april 1994.
Met de splitsing in 1994 verdwijnt het korps Rijkspolitie. Na een grote reorganisatie gaan de rijks- en gemeentepolitie op in 25 regionale politiekorpsen en het Korps landelijke politiediensten (KLPD). Elk korps werkt autonoom. Op dat moment werden alle parketwachters bij het LSOP in Hilversum eerst getest op bekwaamheid om eventueel een nieuwe groep te vormen onder de nieuwe werkgever DV&O (dienst vervoer en ondersteuning). Lees hier hoe het de Amsterdamse parketwachters verging bij deze procedure.
Oproep. Wie heeft voor ons foto's van de Parketpolitie in het bijzonder van het paarse uniform gebruikt tot 1975.
PRIKBORD PARKETGROEPEN ALGEMEEN
HERINNERINGEN UIT DE OUDE SCHOENENDOOS
Deel hier je herinneringen van jouw tijd bij dit onderdeel met anderen. Stuur je foto's en of verhalen in. Lees hier hoe
Geplaatst op
Met dank aan:
Hier kunnen jouw foto's, verhaal en of documenten staan. Stuur ze in. Hoe lees het hier
OUD NIEUWS PARKETGROEPEN ALGEMEEN
HERINNERINGEN UIT OUDE POLITIETIJDSCHRIFTEN
Artikelen uit oude politietijdschriften o.a. het Politieblad, het Korpsblad en het RP-magazine m.b.t. vermeld onderwerp.
Geplaatst op 26-10-2024
Bron RPmagazine januari 1988
I.v.m. de verburgerlijking van de parketgroepen werd er eind jaren tachtig een begin gemaakt om de functie Groepscommandant (politiefunctie) te vervangen door Hoofd Parketgroep (burgerfunctie).
Geplaatst op 26-10-2024
Bron RP 25 jaar '45 / '70
Geplaatst op 26-10-2024
Bron RP 40 jaar '45 / '85
Naar > menu Rijkspolitie algemeen
Belangrijk. Stuur geen foto's uit boeken, facebookpagina's of websites in. Deze mogen wij niet publiceren.
Het is niet toegestaan om foto's van deze site elders te publiceren bv op een website of facebookpagina.
Help ons want alleen samen kunnen we er echt iets moois van maken. Lees hier hoe.
-
Categorie: LD01Menu Artikelen RP Algemeen
-
Laatst bijgewerkt op 03 oktober 2024
-
787 keer bekeken
- Lorem ipsum dolor sit amet.
Zoeken op deze site
Nieuwste artikelen
- Reünie Klas C 1975 Opleidingsschool Horn
- Landgroep ZOETERWOUDE - HAZERSWOUDE
- RP Parketgroepen in ontwerp
- RP en de Kustwacht in ontwerp
- Pagina Landgroep ROSMALEN
- Pagina Landgroep SLEEUWIJK / WOUDRICHEM
- Pagina Districtsstaf ALMELO
- Pagina landgroep BEDUM
- Opvang- Stagegroep SCHEEMDA
- F.G. Veltink. 25 jaar ambtenaar bij het Korps Rijkspolitie.
- VWS Brochure 1969 Rijkspolitie
- Pagina landgroep VOORST
- Laatste Site-info d.d. 30-12-2023
- AVD Archief R. Hiddinga
- AVD Gehuwd en twee kinderen
- AVD 25 jaar. Wie is die vogel
- Menu De oprichting en opbouw van de R.P.
- M.E. Archief De gijzelaar v. Nijmeijer De Punt 1977
- Gezocht oud leden groep Huissen
- Presentatie Watersnood 1953 v.d. Bergen